1- 2017'DE ADINDAN EN ÇOK SÖZ ETTİRENLERDEN BİRİ BİTCOİN VE KRİPTO PARA DÜNYASIYDI. BİTCOİN VE KRİPTO PARALAR İÇİN 2018 NASIL BİR YIL OLACAK? BEKLENTİLERİNİZ NELER?
2017’de dünya sadece aralarında en popüleri olan Bitcoin’le değil, sayıları daha şimdiden 1500’leri bulan farklı kripto paralarla adeta bir “dijital altına hücum” histerisi yaşadı. Şu anda biraz duruldu gibi görünse de bu alandaki gelişim ve devinim, üstelik exponansiyel olarak yükselecek, artacak.
Aslında olay kripto paraların kendisi değil de onların üzerinde çalıştığı, herhangi bir merekeze, otoriteye ait olmayan, internete bağlı herkesin erişebildiği “blockchain” denilen Global Database/Veri Tabanı.
2018 ve sonrasında kripto para ve blockchain kullanımı önlenemez, durdurulamaz biçimde çığ gibi yaygınlaşacak. Dünya yeni, aracısız, vergisiz, komisyonsuz, direkt “alış, veriş, değişim, kontrat vb.” sistem ve süreçlerini hevesle, hatta hırsla denemeye, daha da geliştirmeye başlayacak, devam edecek.
Şu anda bile Tesla, eBay, PayPal, Microsoft, McDonalds, Subway, Zynga, ReMax-London, Bitcoin kullanmaya ve kabul etmeye başlayacaklarını duyurdular. İsviçre hükümeti vergi ödemelerinde Bitcoin kabul etmeye başladı. Dubai dünyanın ilk “blockchain şehri” olmak istediğini ilan etti. Bunlar hiç de yabana atılamayacak kadar büyük ekonomilerden gelen açıklamalar ve gelişmelerin işaret fişekleri. Aşağıdaki etiket ve diğer kripto paralar için benzerleri her yerde salgın gibi yayılacak, buna hiç kuşku yok… Şimdilik Bitcoin dijital dolar gibi oldu, diğer paralar onu izleyecek.
Uzmanlar, 2018’de popülaritesinin artması beklenen kripto para ve blockchain alanlarında şu projeleri dikkatle takip edin diyorlar;
Skycoin (kendi blockchain’ini yaratmak isteyenler için platform), Xaurum (karşılığı altın olan tek kripto para, volatilitesi diğerlerinden daha düşük, Stratis (bireylere özgün blockchin geliştirebilme olanağı sağlayan platform), Shift (sansürlenemez, Facebook, YouTube gibi aracılara gerek duymadan datanızı paraya çevirebileceğiniz bir başka blockchain platformu), Dovu (saatte 25 GB data üretmesi beklenen akıllı arabaların datası ile ticaret yapmayı hedefleyen bir uygulama) (Kaynak Forbes)
2- RUSYA'NIN DEVLET ELİYLE HAYATA GEÇİRİLECEK BİR KRİPTO PARA ÜZERİNDE ÇALIŞMALAR YAPTIĞI BİLİNİYOR. ZATEN DEVLETLERİN BASKINDAN KAÇMAK İÇİN YATIRIMINI BU ALANA KAYDIRAN 21. YÜZYIL İNSANI DEVLETLERİN BU DÜNYAYA ENTEGRE OLMASINA NASIL BİR TEPKİ VERECEK?
İnsanlar dünyadaki ticari, hukuki ve vergisel sistemlerin nasıl işlediğini, ulusal ve uluslararası finansal operasyonlarda dönen dolapları öğrendikçe ne kadar çok vergi ödediklerini, üstelik de bu vergilerin, komisyonların, işlem masraflarının vb. tamamının asıl amaç olması gereken daha iyi, özgür, eşitlikçi vb. bir dünya için insanların, çalışanların refahına gitmediğini anlamaya başladılar.
Tüm dünya insanları artık daha akıllı ve olan bitenden haberdar. Teknoloji sayesinde her gün daha fazla yetkinlik kazanıyor. Bu sayede de yolsuzluklarda heba edilen rüşvetleri, teröre akıtılan paraları vb. ödemek zorunda kaldıklarını anlamaya, hükümet mekanizmalarına, yüksek otoritelere, CEO’lara, ordulara vb. güvenlerini kaybetmeye başladılar. Hemen hemen her işlemde kamuya ya da özel sektöre işlemler için neden bu kadar çok komisyon ödemek zorunda kaldıklarını ciddi ciddi sorgular oldular.
Dünyanın gelir ve kaynak dağılım eşitsizliği büyüdükçe bu konular daha fazla göze ve akıllara batmaya başladı. Onun için 21. Yüzyıl insanı aynı işleri teknoloji sayesinde bedavaya hem de daha çabuk, güvenli ve doğrudan yapabileceğini keşfettiği yöntemlere dört elle sarılacak.
Kuşkusuz kamu otoritesi ve büyük finans kurumları, global firmalar aracılık hizmetlerinden aldıkları tatlı bedellerden, ettikleri karlardan, korkutarak, sansürleyerek, ambargolarla, karalama kampanyalarıyla vb. saklayabildikleri örtülü ödenek kolaylıklarından öyle çabucak vaz geçmek istemeyecekler ve direnecekler. Yasalarla, zorlamalarla engelleyebildikleri kadar önlemeye çalışacaklar, ancak başarılı olamayacaklar. Dijital ok yaydan çıktı bir kere. Artık geri dönüş yok. Önümüze bakalım…
Hep söylediğim gibi “gelişecek teknoloji chip’de durmaz, durmayacak!” Kripto paraların, blockchain’in gelişimi de engellenemeyecek… Hatta tahminlerden çok daha hızlı yaygınlaşacak.
Bu sebeple de pek çok ülke bir taraftan kripto paraları yasa dışı bırakmaya, yasaklamaya çalışırken bir taraftan da devlet eliyle bu işlerin araştırılması, hazırlıklar yapılması için özel çalışma, proje grupları oluşturuyor, oluşturmalı. Aynı şey şirketler için de geçerli.
Bu gelişmeler ışığında, Türk hükümeti Finansal İstikrar Komitesi’ne kripto paralar için düzenlemelerin, veri alt yapılarının geliştirilmesi ve finans kuruluşlarının, ticaretin nasıl etkileneceğinin araştırılması için bir çalışma grubunun oluşturulması talimatını vermiş durumda. Kısacası 21. yy insanı kripto paraları, blockchain’i sımsıkı, hevesle kucaklayacak.
2018’de herkesin bir kripto para alarak, blockchain deneyimine başlamasını ve yeni dünyanın bu yeni, çok önemli sistemini öğrenmek üzere ciddi çaba sarf etmesini öneriyorum. Finansal okur yazarlık derslerine “kripto para, blockchain” okur yazarlığı da eklenmeli.
3- YAPAY ZEKAYI HER YIL BİR ÖNCEKİ YILA ORANLA DAHA FAZLA KONUŞUYORUZ. SİZCE AKILLANAN MAKİNELERİN YARATACAĞI İŞSİZLİK İÇİN BUGÜNDEN ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER NELER?
Bu konu gelişen, giderek de daha kalabalıklaşan, karmaşıklaşan, çevresel ve sosyal sorunlar yaratan insanlık, yeni toplumsal düzenekler nedeni ile ortaya çıkan her teknolojik devrimle insanlık için sorun olmuştur.
Yeni gelişmelere, yöntemlere, becerilere, bilgilere adapte olamayanlar, versiyon yükseltip, güncellenemeyen ve gelecekle senkronizasyon yapamayanlar devre dışı kalır, yapabilenler çalışmaya devam eder. Bu konuları önleyebileceğini, mevcudu sürdürebileceğini, eskiye dönülebileceğini umanlara da gelecek sert bir şamar atar, ilerlemeye devam eder.
Hatırlayın, sanayi devriminde mavi yakalılar iş kaybederken beyaz yakalılar ortaya çıkmıştı. Bilgi, bilişim devriminde de beyaz yakalı çalışanlar daha çok etkilendiler ama çoğalmaya da devam ettiler.
Şu anda ise işsiz kalmak konusunda asıl tehdit altında olanlar beyaz yakalı denen ofis, dükkan, plaza vb. çalışanları ile mesleğini geleneksel yöntemlerle, klavyelerle icra etmeye çalışan tüm meslek erbabı (doktorlar, akademisyenler, eczacılar, senaristler, yayıncılar, inşaatçılar, mimarlar, her türlü mühendislik vb.).
Böyle acımasız uzun bir liste çıkarabiliriz. Çünkü çok net kestirebiliyoruz ki hemen her alanda algoritmik çalışan yapay zeka, robot, üzerinde çip taşıyan hemen her nesne insanların yaptığı pek çok şeyi çok daha hızlı, doğru, söylenmeden, sızlanmadan ve sürekli yapabilir hale gelmekte. Yaygınlaşmakta, ucuzlamakta.
Ne yaparsak yapalım, bu seferki dalga tüm insanlık için çok daha büyük ve etkili olacak, hiç kuşkusuz büyük türbülanslar, tsunami etkisinde olumsuzluklara, zorluklara yol açacak.
Bu nedenlerle tüm devletlerin ve özel sektör belirleyicilerin acilen önlemlere, paradigma değişikliklerine yönlenmesi gerekiyor. Aklı yolu birdir. Şunların hemen ve mutlaka aksiyonlar ile devreye alınması lazım.
Teknoloji ve dijitalleşme eğitimi seferberliği başlatılmalı. Her yaş için ve bedava olmalı.
Özellikle tüm akademisyenler için ileri seviyede teknoloji bilgisi olma zorunluğu konmalı ve ilk olarak onlar bu eğitimlere tabi tutulmalı.
Teknoloji, özlelikle nano, genetik, uzay, mühendislik eğitimleri için vergisiz, full donanımlı, ultra gelişmiş kampuslar, icat, deneyim alanları yaratılmalı.
En büyük teşvikler ve destekler “yazılım, genetik, nano, uzay, mühendislik” konularında çalışanlara, yeni girişimlere verilmeli. Her yaştaki insan bu alanlarda çalışmaya teşvik edilmeli, ödüllendirilmeli.
Teknolojik aletlerdeki, internetteki, dataya erişim alanlarındaki vergiler minimize edilmeli. Herkes teknolojiye çok kolay ve ucuz erişebilmeli.
Kadın nüfus için tüm teşvik, indirim ve kolaylıklar iki misline çıkarılmalı. Kadınlar için dünyanın şimdiye kadar görmediği ölçüde bir pozitif ayrımcılık dönemi başlatılmalı.
Yardımlaşma, flantropi bilinci arttırılmalı, ulusal düzeyde iletişim dili, yumuşayıp, insancıl ve çevreci, birleştirici, kapsayıcı olmalı.
Sanata, spora ve tüm kültürel faaliyetlere verilen teşvikler de en az teknolojiye verilen kadar öncelikli ve fazla olmalı.
Blockchain için deli gibi hazırlık yapılmalı. Tüm alt yapı yatırımları bu yönde gelişime geçiş için hazırlanmalı. Dünyanın ne hızlı, şeffaf ve ucuz hizmetlerine erişimin zemini hazırlanmalı.
Ulusal kripto para birimi en kısa zamanda yaratılmalı. Diğerlerinin kabulü ve kullanılmasında da öncü olunmalı.
